Αναστενάρια

Κάθε χρόνο στο Δημοτικό Διαμέρισμα Αγία Ελένη του δήμου Σκουτάρεως, κατά τον εορτασμό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης (21 Μαΐου), αναβιώνει το πανάρχαιο έθιμο των Αναστεναρίων. Τα «Αναστενάρια» έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς έχουν διασωθεί αυτούσια και «ζωντανά» μέχρι σήμερα όλα τα λατρευτικά στοιχεία της αρχαιότητας. Το έθιμο αντλεί την καταγωγή του από τα απομακρυσμένα χωριά της Ανατολικής Θράκης. Η γιορτή διατηρεί μέχρι σήμερα τα στοιχεία της προχριστιανικής καταγωγής της, αν και με το πέρασμα του χρόνου γίνεται προς τιμήν των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.

Η τελετή αρχίζει την παραμονή της εορτής (20 Μαΐου) με τη θυσία του ζώου (κουρμπάνι).Το ζώο που προορίζεται για θυσία είναι πάντοτε αρσενικό μονού αριθμού χρόνων. Λέγεται μάλιστα ότι ακολουθεί μόνο του τα όργανα ως τον τόπο της θυσίας. Ταυτόχρονα γίνεται και η μεταφορά των εικόνων από την εκκλησία στο κονάκι. Εκεί τελείται η αγρυπνία και ταυτόχρονα γίνεται η προετοιμασία των μυστών για την οιστροπληξία, που κορυφώνεται την επόμενη ημέρα, παρέχοντας τη δυνατότητα της πυροβασίας και εξασφαλίζοντας στους πιστούς την ακαΐα. Το πρωί της 21ης Μαΐου οι Αναστενάρηδες μεταφέρουν τα αναστενάρικα κωδωνοφόρα εικονίσματα και τα εναποθέτουν στο αγίασμα. Image Πρόκειται για ένα τόπο ιερό που βρίσκεται μέσα στο άλσος. Οι εικόνες αυτές, οι «χάρες», όπως τις αποκαλούν οι Αναστενάρηδες, εικονίζουν τους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη και όπως υποστηρίζουν είναι αυτές που τους δίνουν την ικανότητα να βαδίσουν στην πυρά. Το απόγευμα της 21ης Μαΐου τελείται η πρώτη πάνδημος πυροβασία. Η ιερή φωτιά ανάβεται από συγκεκριμένο μύστη, που κατέχει το προνόμιο του λειτουργήματος αυτού από προγονική κληρονομιά. Όταν σχηματισθεί η θράκα, ειδοποιούνται οι Αναστενάρηδες που φτάνουν σε πομπή και αρχίζουν τον κυκλικό χορό γύρω από τη φωτιά κρατώντας τις ιερές εικόνες. Ο ήχος της λύρας και του νταουλιού είναι διαρκώς παρών καθώς ο χορός περνά πάνω από τα αναμμένα κάρβουνα.
Οι σημερινοί Αναστενάρηδες στην πλειοψηφία τους είναι απόγονοι προσφύγων που οι παππούδες και οι πατεράδες τους ήρθαν εδώ από την περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών,κυρίως όμως από το χωριό Κωστή στα παράλια του Εύξεινου Πόντου και από την Αγαθούπολη της ΒΔ Θράκης, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Το γεγονός της ακαΐας προσελκύει πάρα πολύ κόσμο, όχι μόνο απλούς θεατές, αλλά και επιστήμονες ερευνητές.

Χρήσιμες πληροφορίες - Τηλέφωνα
Αγία Ελένη: Απέχει 14 χλμ. από την πόλη των Σερρών.
Δήμος Σκουτάρεως Σκούταρι Τ.Κ. 621 00 Σέρρες
τηλ. 2321099160 Fax 2321099169